Nieuw onderzoek toont aan dat veel schermtijd en weinig buitenspelen op 2-jarige leeftijd bijdragen aan slechtere communicatie en andere verminderde vaardigheden op 4-jarige leeftijd. Intussen dringen oog- en sportartsen erop aan dat het toenemende probleem van bijziendheid bij kinderen optimaal wordt aangepakt, ook door het Riziv. Dat is nodig om het risico op netvliesloslating te beperken, maar ook om de drempel voor sport en buiten spelen zo laag mogelijk te houden.
Belangrijke nieuwe studie
Het goede nieuws is dat 20% van de negatieve effecten die lange schermtijd heeft, wordt goedgemaakt als kinderen daarnaast ook buiten spelen. Los van de schermtijd waaraan 2-jarigen worden blootgesteld, blijkt dat ze op de leeftijd van 4 jaar sociaal beter geïntegreerd zijn naarmate ze als jonge peuter meer buiten hebben gespeeld. De studie[1], waarin ruim 800 kinderen werden gevolgd, verschijnt in maart in JAMA Pediatrics, een topblad voor kindergeneeskunde.
Zorg dat je kind buiten speelt!
Dr. Tom Teulingkx, voorzitter van de vereniging voor Sport- en Keuringsartsen: “Wij hameren met SKA al lang op het belang van buitenspelen, zeker ook voor kleine kinderen die nog te jong zijn om te sporten. Kleuters brengen beter niet meer dan een uur per dag voor een scherm door en basisschoolkinderen maximaal twee uur. Maar, je kind van schermen weghouden is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De belangrijkste conclusie van de nieuwe studie is dat ouders er bovenal voor moeten zorgen dat kinderen geregeld buiten spelen. Laat je kinderen dagelijks minstens een uur of twee buiten ravotten, ook als het weer niet zo mooi is.”
Nog erger door de lockdowns
COVID heeft geen goed gedaan aan het overmatige en toenemende schermgebruik door kinderen. Vorig jaar bracht The Lancet, een ander toonaangevend medisch vakblad, het nieuws dat 60% van de kinderen tijdens de pandemie nog meer tijd met de smartphone en andere schermen is gaan doorbrengen dan voor de lockdowns.[2] Die slechte gewoonte is blijven hangen.
Lange onafgebroken schermtijd maakt bijziend
Eerder al gaven Nederlandse studies aan dat 12% van 9-jarigen en 22% van de 13-jarigen bijziend zijn. Duiding daarbij vindt u hier. De vermoedelijke oorzaken, naast erfelijkheid, zijn te weinig buiten spelen en te veel schermtijd, met name als kinderen op een afstand van 30 centimeter of minder kijken, zoals ze vaak doen met een smartphone. “We zien almaar meer kinderen van 4, 5 of zes jaar met myopie. Dat kan goed behandeld worden met een bril of atropinedruppels. Maar dat moet dan ook echt gebeuren. Bij kinderen die een risico lopen om als volwassene zwaar bijziend te worden, moet die bijziendheid worden afgeremd. Myopie die niet goed wordt behandeld verhoogt de kans op netvliesloslating,” zegt dr. Patricia Casaer, oogarts van de Werkgroep Myopie.
De 20/20/2-regel
Patricia Casaer: “Bijna niemand kent de 20/20/2-regel, die nochtans heel simpel is. Na 20 minuten op een mobieltje of tablet moeten kinderen minstens 20 seconden pauzeren door in de verte te kijken. Dat geldt trouwens ook voor andere dichtbij-activiteiten als lezen of knutselen. Daarnaast moeten ze dagelijks twee uur buiten zijn zodat de ogen genoeg daglicht krijgen. Naar school lopen of fietsen telt ook mee als buitentijd.”
Te weinig en te dure sportbrillen
Dr. Teulingkx (SKA): “Als sportartsen testen wij onder meer het vertezicht en stellen we vast dat heel wat kinderen niet weten dat ze bijziend zijn. En weten ze het wél, dan dragen ze vaak geen aangepaste sportbril of lenzen. Zeker bij sporten op de openbare weg, zoals wielrennen, kan dat gevaarlijk zijn. De commerciële markt speelt onvoldoende in op kinderen die sportbrilglazen nodig hebben. Ook zwembrillen op sterkte zijn erg duur. De drempel voor dat soort hulpmiddelen moet lager, en het Riziv zou ze moeten terugbetalen.”
Extra informatie en vragen voor interviews:
marc.geenen@sportartsen.be 0468 230422
[1] JAMA Pediatrics.2022.5356. Outdoor Play as a Mitigating Factor in the Association Between Screen Time for Young Children and Neurodevelopmental Outcomes. Sugiyama, M., et al. (2023)
[2] The Lancet, VOLUME 48, 101452, JUNE 2022 - Changes and correlates of screen time in adults and children during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis. Mike Trott, et al.