Brussel, 29 oktober 2015
Betreft: rol van de sport- en keuringsarts in het sportmedisch onderzoek voor getalenteerde sporters
Aan de sport- en keuringsartsen,
Het nieuwe decreet inzake gezond en ethisch sporten van 20 december 2013 (GES-decreet) betekende een aantal belangrijke wijzigingen op het vlak van sportmedische onderzoeken en het sportmedisch keuringsbeleid in het algemeen.
In de eerste plaats bestaan er geen ministeriële erkenningen van keuringsartsen en keuringscentra meer. In de plaats van een louter administratieve erkenning op basis van enkele vormelijke erkenningsvoorwaarden, wil het GES-decreet vooral inzetten op kwaliteitsverbetering van de sportmedische geschiktheidsonderzoeken.
Vlaanderen heeft de voorbijgaande jaren in die kwaliteit geïnvesteerd door de ontwikkeling van een standaardprotocol voor sportmedische geschiktheid te ondersteunen, wat geresulteerd heeft in de Vlaamse Aanbeveling Sportmedisch Onderzoek (VASO). VASO is een wetenschappelijk onderbouwd protocol voor sportmedisch onderzoek dat rekening houdt met de sporter en met de aard en de context van de sportbeoefening. Voor meer informatie over VASO zie: https://cjsm.be/gezondsporten/themas/testen-op-geschiktheid/vlaamse-aanbeveling-sportmedisch-onderzoek-0.
De VASO is een instrument dat de arts bijstaat in het informeren en adviseren van de sporter over hoe hij gezond aan sport kan doen. Huisartsen kunnen met VASO aan de slag om recreatieve sporters bij te staan en te motiveren tot gezonde sportbeoefening. Competitieve sporters en meer gedreven sporters zullen de weg vinden naar de sportartsen voor meer specifieke sportmedische begeleiding.
Een aparte groep vormt de getalenteerde sporters. Dit zijn sporters die talent hebben voor topsport of die al topsporter zijn. Voor deze groep van sporters voorziet de Vlaamse overheid in financiële ondersteuning voor hun sportmedische onderzoeken, die dan wel aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen.
Ook voor de sportmedische onderzoeken van getalenteerde sporters vormt de VASO online tool een handig platform om alle onderzoeken te bundelen in één dossier per getalenteerde sporter. Alle bijkomende onderzoeken, zoals het verslag van het musculoskeletale onderzoek, rust-ECG, bloedanalyses, enz. kunnen als pdf toegevoegd worden aan het standaard VASO onderzoek.
Vòòr de inwerkingtreding van het GES-decreet waren de erkende keuringscentra bevoegd voor de sportmedische onderzoeken en begeleiding van deze getalenteerde sporters. Door het wegvallen van de erkenning van sportmedische keuringscentra wordt het uitvoeren van deze onderzoeken nu toevertrouwd aan sportartsen die kunnen aantonen dat ze hiervoor over de nodige expertise en het engagement beschikken.
De onderzoeken die worden terugbetaald moeten uitgevoerd zijn onder de verantwoordelijkheid van een arts die aan volgende voorwaarden voldoet:
(Uit artikel 18, §3 van het besluit van de Vlaamse Regering van 4 april 2014 houdende uitvoering van het decreet van 20 december 2013 inzake gezond en ethisch sporten):
Aan de getalenteerde sporter wordt een toelage toegekend op basis van een bij hem uitgevoerd sportmedisch
geschiktheidsonderzoek door een arts die aan de volgende voorwaarden voldoet:
1° houder zijn van een van de volgende diploma’s:
a) licentie in de lichamelijke opvoeding;
b) master in de lichamelijke opvoeding en de bewegingswetenschappen;
c) bijzondere licentie in de lichamelijke opvoeding en de sportgeneeskunde;
d) licentie in de sportgeneeskunde;
e) getuigschrift van aanvullend onderwijs in de sportgeneeskunde;
f) master in de sportgeneeskunde;
Gelijkwaardige diploma’s, toegekend door een andere gemeenschap binnen België, door een andere lidstaat van
de Europese Unie of door een staat waarmee een overeenkomst is gesloten waarbij de erkenning van een
gelijkwaardige beroepskwalificatie wordt opgelegd, komen eveneens in aanmerking.
2° houder zijn van een elektrocardiografiegetuigschrift (EKG-getuigschrift);
3° het Antidopingcharter voor de Arts onderschrijven en naleven, dat ondertekend is door NADO Vlaanderen;
4° beschikken over de nodige apparatuur en ruimte om de absolute en relatieve sportmedische geschiktheidscriteria
bij sporters te kunnen vaststellen. Daartoe behoort minstens de volgende apparatuur:
a) ergometrie-installatie met fietsergometer, alsook de nodige apparatuur om een inspanningselektrocardiogram af
te nemen;
b) apparatuur voor longfunctietests;
c) apparatuur voor antropometrisch onderzoek en bepaling van het vetgehalte;
d) reanimatieapparatuur, minimaal een defibrillator;
5° de verbintenis aangaan om vormingsactiviteiten in de sportgeneeskunde bij te wonen, minstens zes uur per
kalenderjaar, en de administratie daarover te informeren als ze dat vraagt;
6° de verbintenis aangaan om mee te werken aan de totstandkoming en de toepassing van gestandaardiseerde
onderzoeksprotocollen voor het sportmedische geschiktheidsonderzoek, waarvan de inhoudelijke basis en minimale
frequentie zijn vastgelegd op basis van het specifieke karakter van de sportactiviteit, de intensiteit ervan en de
leeftijdscategorie waartoe de sporter behoort.
Het staat elke sporter of sportfederatie vrij om een arts te kiezen, voor zover deze aan bovenstaande voorwaarden voldoet. Minstens de voormalig erkende keuringsartsen voldoen aan deze voorwaarden. Sportartsen die de concrete intentie hebben in te stappen in het systeem van sportmedische geschiktheid voor getalenteerde sporters nemen best contact op met de Afdeling Sport van het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media om te laten controleren of ze aan de voorwaarden voldoen.
Vanaf 2016 zal er ten behoeve van de getalenteerde sporters en de topsportfederaties en lijst beschikbaar zijn van artsen die actief zijn in de sportmedische keuring van getalenteerde sporters.
Voor het uitvoeren van sportmedische geschiktheidsonderzoeken bij getalenteerde sporters moeten de artsen op de hoogte zijn van de modaliteiten van de terugbetaling.
De regeling voor 2015 is nu bevestigd door het ministerieel besluit van 25 september 2015 houdende de voorwaarden voor ondersteuning van het sportmedische geschiktheidsonderzoek voor getalenteerde sporters in het jaar 2015 en zijn bijlage.
Het ministerieel besluit bepaalt welke categorieën van sporters in aanmerking komen voor de gesubsidieerde onderzoeken.
Het jaarlijks terugbetaalde bedrag is voor alle sporters maximaal 350 euro, ongeacht de leeftijd.
In de tabel als bijlage bij het ministerieel besluit, staan de onderzoeken opgesomd die in 2015 in aanmerking komen voor terugbetaling. Omdat 2015 een overgangsjaar is, zijn de onderzoeken en tarieven van de voorgaande jaren behouden. Wat ook behouden is, is dat sportmedische anamnese en klinisch onderzoek verplicht moeten uitgevoerd worden om ook de andere onderzoeken terugbetaald te krijgen. Bij sporters van veertien jaar of ouder moet minstens eenmalig een rustelektrocardiogram en een bloedanalyse uitgevoerd worden. De bloedparameters die minimaal geanalyseerd moeten worden staan ook in het ministerieel besluit.
Na het uitvoeren van deze ‘verplichte’ onderzoeken (sportmedische anamnese en klinisch onderzoek en eventueel een rustelektrocardiogram en een bloedanalyse) mag het saldo per sporter naar keuze ingevuld worden met de andere onderzoeken uit de tabel. Dit gebeurt best in onderling overleg tussen de arts en de sporter of zijn ouders of begeleiding. De terugbetaling van de onderzoeken zal nooit meer dan 350 euro bedragen.
De betalingsprocedure in 2015 gebeurt bij voorkeur via de arts onder wiens verantwoordelijkheid de onderzoeken zijn uitgevoerd, waarbij de sportfederatie een coördinerende rol speelt ter ondersteuning van de artsen (welke sporters, wanneer in het seizoen, welke onderzoeken, enz.). De sportfederaties mogen eventueel ook zelf de uitgevoerde onderzoeken factureren.
De artsen of de sportfederaties dienen een schuldvordering in voor het totale bedrag van de uitgevoerde onderzoeken bij een groep getalenteerde sporters. Bij de schuldvordering voegen ze een gedetailleerd overzicht van de uitgevoerde onderzoeken met minstens voornaam, naam en geboortedatum van de sporter, naam van de federatie, naam van de verantwoordelijke arts, welke onderzoeken uit de tabel per sporter uitgevoerd zijn en het gevorderde bedrag per sporter. Voor artsen die voor hun facturering gebruik maken van de centrale diensten van bijvoorbeeld een ziekenhuis of een sportmedisch centrum is het belangrijk dat hun naam als verantwoordelijke sportarts duidelijk op de schuldvordering vermeld staat. De schuldvordering mag digitaal of per post gestuurd worden aan:
Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Afdeling Sport
T.a.v. Nancy Barette
Arenbergstraat 9
1000 Brussel
nancy.barette@cjsm.vlaanderen.be
De artsen of sportfederaties sturen de schuldvorderingen van de in 2015 uitgevoerde onderzoeken best zo snel mogelijk in. De schuldvorderingen voor de onderzoeken die in het laatste deel van 2015 uitgevoerd worden kunnen ingediend worden tot uiterlijk 29 februari 2016.
De regeling voor 2016
Vanaf 1 januari 2016 zal het beleid inzake het sportmedisch geschiktheidsonderzoek van getalenteerde sporters volledig zijn aangepast aan het GES-decreet en GES-besluit door middel van een nieuw ministerieel besluit.
Voor het opstellen van de lijst van onderzoeken en tarieven die gelden vanaf 2016 is rekening gehouden met het voorstel van onderzoeksprotocol opgesteld door SKA (de vereniging voor Sport- en Keuringsartsen). Dit voorstel kwam tot stand na overleg tussen de erkende keuringscentra, de topsportfederaties, VSF, Bloso Afdeling Topsport en het departement CJSM.
De onderzoeken die vanaf 2016 in aanmerking komen voor terugbetaling en het bijhorend tarief zijn te raadplegen in onderstaande tabel.
prestatie
financiële tegemoetkoming
Jaarlijkse anamnese en klinisch onderzoek waarvan de inhoud gelijkwaardig is aan het protocol volgens de Vlaamse Aanbeveling Sportmedisch Onderzoek (VASO)
60 euro
Elektrocardiografie: 12-afleidingen ECG
Riziv tarief
Analyse van de lichaamssamenstelling
30 euro
Bloedanalyse: de standaardbloedanalyse omvat volgende analyses:
- RBC
- Ht en Hb
- WBC
- WBC formule
- Thrombocyten
- Sedimentatie
- Ferritine
- Ureum en creatine
- GPT (of ALT)
- GGT
- LDH
- Glucose
- TSH en FT4
Riziv tarief
Uitgebreide sportspecifieke musculoskeletale evaluatie
150 euro
Voortgangscontrole van sportspecifieke musculoskeletale evaluatie
100 euro
Maximale inspanningstest
100 euro
Over de regeling voor terugbetaling vanaf 2016 en de rol van de topsportfederaties zal nog overleg en afstemming gebeuren met de topsportfederaties.
Voor meer informatie en vragen neemt u contact op met Nancy Barette (nancy.barette@cjsm.vlaanderen.be).
Samen met dit bericht ontvangt u:
- het ministerieel besluit van 25 september 2015 houdende de voorwaarden voor ondersteuning van het sportmedische geschiktheidsonderzoek voor getalenteerde sporters in het jaar 2015 en zijn bijlage.