Persbericht Kabinet Philippe Muyters - Vlaams Minister van Sport
Nu de vakantie voorbij is, nemen veel sportclubs en individuele sporters de draad weer op en wordt het debat over sport en gezondheid opnieuw geopend. Dat debat is al een paar jaar actueel, vooral door de dramatische gevallen van plotse hartstilstand en plots overlijden bij jonge sporters. Begrijpelijkerwijs hebben de media daarover bericht. Het gevolg is dat zowel individuele sporters en ouders van sportieve kinderen als sportclubs- en federaties zich afvragen wat hen nu te doen staat. Daarom deze stand van zaken. Die is – gelet op de inzet (onze gezondheid!) en de complexiteit van het onderwerp - wat langer en genuanceerder dan gebruikelijk in een persbericht.
Er is onmiskenbaar behoefte aan voorlichting en afspraken over het onderzoeken van iemands medische geschiktheid om te sporten. Daarom heeft Vlaams minister van Sport Philippe Muyters vorig jaar duidelijke richtlijnen gevraagd aan de SKA, de vereniging van Sport- en Keuringsartsen onder leiding van de dr. Tom Teulingkx, dr. Luk Buyse, dr. Guy De Schutter en dr. Johan Van Acoleyen. Eind oktober komt er een voorstel voor een protocol. Minister Muyters zal dat voorstel bespreken met zijn collega van Volksgezondheid en met de sportsector. Zodra dat rond is, komt er een proefperiode waarin het protocol wordt getest door een aantal huisartsen en keuringsartsen. Volgend voorjaar zou het systeem operationeel moeten zijn en geïntegreerd in het elektronisch medisch dossier (EMD).
Philippe Muyters: “Het is logisch dat mensen ongerust worden als ze horen dat een jonge voetballer is ingestort op het veld. De vraag is dan meteen: kon iemand weten dat zoiets te gebeuren stond?” In het verlengde daarvan dringen zich andere pertinente vragen op. Uit welke medische tests moet een geschiktheidsonderzoek van een sporter bestaan? Moet elke sporter in elke sporttak onderzocht worden? Vanaf welk niveau of welke leeftijd? Is één keer genoeg of moet dat vaker gebeuren, en onder welke voorwaarden… Minister Muyters: “Die vragen willen we beantwoorden. Hoe is de situatie nu? Sporters kunnen voor advies terecht bij hun huisarts of bij een sportarts. In Vlaanderen zijn er ongeveer 200 erkende keuringsartsen. Dat zijn specialisten in de sportgeneeskunde die jaarlijks bijscholingen volgen om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Zij krijgen op dit ogenblik vooral competitiesporters op consultatie voor een geschiktheidsattest. Recreatieve sporters met medische vragen gaan meestal naar hun huisarts. Omdat er geen eenduidige richtlijnen bestaan, zijn de resultaten van die onderzoeken niet altijd vergelijkbaar. Daardoor is het voor clubs of federaties vaak onbegonnen werk om hun leden correct advies te geven. Wat nog ontbreekt is een referentiekader met criteria aan de hand waarvan artsen iemands medische geschiktheid om een bepaalde sport te beoefenen op een gestandaardiseerde manier kunnen nagaan. Sommige onderdelen van dat onderzoek gelden voor meerdere sporten, andere enkel voor een bepaalde sport, lichamelijke belasting of leeftijdscategorie. In het belang van de sporter kunnen artsen beslissen om bepaalde onderzoeken niet te doen of om extra tests uit te voeren, maar dan hebben ze tenminste een leidraad.”
De Vlaamse overheid neemt de gezondheid van de sporter zeer ernstig, maar wil vermijden dat de drempel om te sporten hoger wordt. Philippe Muyters: “Elk medisch probleem van een sporter is er één te veel en met duidelijke richtlijnen kunnen we bepaalde problemen zeker voorkomen, maar we willen niet dat mensen massaal schrik krijgen om te sporten. Plotse hartstilstand of overlijden bij sporters is vreselijk, maar zulke incidenten zijn gelukkig zeldzaam. Jammer genoeg bestaan er geen onderzoeken die alle risico’s met 100% zekerheid kunnen opsporen. Bovendien kunnen tests zowel vals negatieve resultaten opleveren - die mensen ten onrechte een veiligheidsgevoel geven - als vals positieve resultaten, die mensen dan ten onrechte angst aanjagen. Laten we alles doen wat haalbaar is om drama’s te voorkomen, maar intussen ook benadrukken dat sport mensen juist behoedt voor allerlei gezondheidsproblemen. Verstandig sporten is uitstekend voor je conditie en voorkomt heel wat ziekten. Sporten kan er ook toe bijdragen dat een beginnende kwaal vroeg opvalt en vroeg kan worden aangepakt. Het totale gezondheidsvoordeel van verstandig sporten is gigantisch. Als het te duur of te ingewikkeld wordt om te sporten en mensen daardoor afhaken, zijn we verkeerd bezig. We mogen het kind niet met het badwater weggooien.”
De richtlijnen moeten uiteraard gedragen worden door de artsen en de sportfederaties. Ze zullen in eerste instantie worden bezorgd aan de erkende keuringsartsen in Vlaanderen. Daarna zullen de huisartsen onder meer via de medische vakpers en bijscholingen op de hoogte worden gebracht. Het is de bedoeling dat de gegevens van het geschiktheidsonderzoek zo snel mogelijk via een database kunnen worden geïnventariseerd. Dat kan nuttige informatie opleveren voor het sportbeleid en voor verfijning van het onderzoeksprotocol. Philippe Muyters: “Het moet duidelijk zijn waarover het hier gaat: een onderzoek naar iemands medische geschiktheid om een bepaalde sport te beoefenen zonder zichzelf of anderen in gevaar te brengen. Het gaat niet om een talentenjacht of het controleren van de ideale maten of voorwaarden om uit te blinken in een sport. “
In afwachting van het protocol krijgen de sportfederaties de raad om hun huidig beleid inzake medisch verantwoord sporten aan te houden. Individuele sporters die ongerust zijn en nu al behoefte hebben aan voorlichting of advies, kunnen dat bespreken met hun huisarts of met een sportarts. De lijst van erkende Vlaams keuringsartsen staat op www.gezondsporten.be. Op die website kunnen (toekomstige) sporters nog veel andere nuttige gegevens vinden.
Persinfo
Thomas Pollet
Woordvoerder van minister Philippe Muyters
Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening en Sport
02 552 67 07 - 0474 69 56 08
thomas.pollet@vlaanderen.be